Darija Dragojlović / Prirodne nedoumice u veštačkom prostoru - saradnja SULUV i HULU (Poveži, obeleži 2025)
22.8-25.9.2025.
Salon Galić, Split, Hrvatska
Izložba Prirodne nedoumice u veštačkom prostoru umetnice Darije Dragojlović deo je saradnje Hrvatskog udruženja likovnih umetnika – Split (HULU-Split) i Saveza udruženja likovnih umetnika Vojvodine (SULUV).
Prva u nizu saradničkih izložbi HULU Split i SULUV Novi Sad, predstavlja radove umetnice Darije Dragojlović u splitskom Salonu Galić.
Izložba Prirodne nedoumice u veštačkom prostoru predstavlja nastavak serije radova pod nazivom Veštačke tvorevine.
Galerijski prostor koristim kao veštački ograđen prostor u kome predstavljam seriju crteža, fotografija i razgovor koji je vođen sa kustosom Zoranom Erić, takođe na temu Prirodne nedoumice u veštačkom prostoru. Odabir radova predstavlja pitanje šta je prirodno, a šta veštačko, odnosno na polemiku na koju nailazimo u postavljanju pitanja: Šta možemo danas definisati da je i dalje prirodno, i šta danas znači reč veštačko (sinonim srp. izvedeno, eng. artificial)? Da li je sve, na šta je čovek intervenisao svojim prisustvom zapravo veštačko i da li je u epohi antropocena (i postantropocena) moguće napraviti distancu između prirodnog, izvornog i onog što je čovekovim delanjem doživelo modifikaciju i dobilo drugi tok?
Pored navedenih radova, izložen je i zajednički crtež “Ugrožene vrste” nastao u saradnji sa umetnikom Nikolom Džafom i umetnikom Nemanjom Milenković. Rad se nadovezuje na temu o prirodnim i veštačkim granicama, pitanjima ugroženosti, ali i na razna druga spekulativna viđanja ove teme na koju umetnici odgovaraju iz svojih ličnih umetničkih perspektiva.
BIOGRAFIJA
Darija Dragojlović (1996., Kraljevo). Završila je diplomski studij na Akademiji umjetnosti u Novom Sadu, smjer slikarstvo, te je pohađala različite programe stručnog usavršavanja u području konzervacije i restauracije kulturne baštine. Sudjelovala je u brojnim interdisciplinarnim (Art and Science) i inkluzivnim projektima, kao i na likovnim kolonijama. Članica je SULUV-a i Šok ZaDruge (MMC „Led Art“), unutar koje je radila kao galeristica i urednica likovnog programa. Od 2O21. godine aktivno sudjeluje u svim projektima koje provodi MMC „Led Art”. Autorica je brojnih tekstova i urednica više publikacija na području umjetnosti. Razvija samostalnu umjetničku praksu, ali u prvi plan stavlja kolektivni rad. U svojoj praksi propituje različite prirodne i društvene fenomene, koristeći raznovrsne medije poput crteža, fotografije, prostorno specifičnih instalacija i video-umjetnosti. Realizirala je deset samostalnih i sudjelovala u više skupnih izložbi u Srbiji. Živi i radi u Novom Sadu, gdje je producentica likovnog programa u Studentskom kulturnom centru Novi Sad.
GALERIJA
Fotografije sa otvaranja
SULUV RECENZIJA
Unutar pomno zaokružene i odabrane izložbene cjeline posebno se ističu crteži naziva Vještačke tvorevine. Radi se o sustavu nanizanih lingvističkih i slikovnih pojmova bez značenjske veze, autonomnim misaonim konstelacijama, koje sažimaju, poput priručnika o razlikovanju artificijelnog od prirodnog, antropocentričnu sliku svijeta. Naglasak rada je na nelogičnim, satiričnim, fiktivnim kombinacijama unificiranih sustava znakovlja, kao što su znakovni jezik, metrički sustavi, šifre proizvoda, piktogrami, kemijske formule, međunarodni kartografski simboli, politički pojmovi. Svi nabrojani načini sporazumijevanja ljudi unutar okoliša naglašavaju isključenost prirode iz dijaloga i podrazumijevaju jedan komunikacijski smjer. Okosnica serije je terminologija, koja čini nasilnu distinkciju između prirodnog i umjetnog, premda ih u stvarnosti doživljavamo premreženo.
Drugi ciklus, Prirodne nedoumice o vještačkom prostoru, posjetiteljima dočarava Baudrillardovu hiperstvarnost, svijet u kojem više ne razlikujemo reprezentaciju od stvarnosti, artificijelno od prirodnog. Jedno od takvih mjesta su rezervati prirode ili prirodoslovni muzeji, čiji su izlošci inspiracija fotografske serije. Postavljajući biopolitička pitanja o etičnosti ljudskog djelovanja prema prirodi i posljedicama te aktivnosti, kao i o ulozi čovjeka u održavanju i oblikovanju ekosustava, autorica naglašava paradoksalnost mjesta koja bi prirodu trebala očuvati i održati na životu. Paradoksalnost se očituje u nastojanjima da se prirodu očuva kroz umjetno kreirane okoliše, koristeći se antropocentričnim mehanizmima, odnosno postavljanjem unutar umjetnih granica. Podilaženjem ljudskim potrebama i interesima, prirodu se kolonijalizira čime ona postaje izolirani fragment. Fotografije prikazuju primjerke taksidermije, izvornu prirodu koja je sada umjetna. Ciklus uključuje i video intervju autorice i kustosa, u kojem autorica među ostalim otkriva pripada li njezina umjetnička praksa domeni ekološkog aktivizma.
Aktualni ciklus naziva Ugrožene vrste čine crteži, od kojih najveći (ujedno i triptih) nosi trostruko autorstvo, uz Dariju, potpisuju ga Nikola Džafo i Nemanja Milenković. Dragojlović radove nerijetko razvija iz dijaloga s okolišem, ali i kolegama, a nije joj stran niti rad u umjetničkim kolektivima. Crtački razgovor s umjetnicima različitih generacija no istih kontekstualnih i tematskih okupacija, konzultira reference iz dnevnih novina, stručne literature unutar zoologije i povijesti umjetnost, kao i iz vlastitih radova. Dariji nesvojstvena narativna manira, koju obilježavaju pripovjedački diskontinuiteti i rezovi, autore ipak vrijednosno pozicionira te im pripisuje emocionalan i angažiran pristup temi.
Darijini radovi navraćaju na neuljepšane osobine antropocena, od kojih smo se nehotice udaljili u želji da nadiđemo vlastitu prirodu i pronađemo učinkovit no u stvarnosti propustan korektiv prirodi koja nas okružuje.
Ana Čukušić
