Dragana Rađenović, Tačka, linija, cvet
Otvaranje: 10. septembar u 20:00 sati
(10 – 21. septembar 2018)
OPIS
Dragana Rađenović je umetnica koja svojim radom povezuje različita obrazovna i stvaralačka iskustva, jednako kao i različite teme, medije i sredstva izražavanja. Među tim medijima forografska i video slika uvek ima značajno mesto. Njeno interesovanje usmereno je, takođe, uvek ka prostoru – kao okviru umetničkog dela, kao problemskom i ambijentalnom podsticaju, ali i kao determinanti. Najzad, interaktivnost, to jest, građenje odnosa sa publikom od koje se očekuje preuzimanje aktivne uloge u izvođenju rada, jedan je od stalnih izazova sa kojima se Dragana Rađenović suočava. U tom kontekstu, sasvim je prirodno da njen novi rad (koji nastaje u saradnji sa inženjerom elektronike D. Marinkovićem) “Tačka, linija, cvet” nosi i podnaslov – interaktivna foto/video instalacija. Ovde Dragana Rađenović razmatra pitanja egzistencijalne, lične i društvene odogovornosti, a posebno u odnosu prema prirodi, koji umetnica vidi kao zloćinački. Etički aspekt delovanja, ali i ćutanja, Dragana Rađenović postavlja u središte:
“Prljavština spolja je posledica prljavštine iznutra”. U formalnom i produkcijskom smislu, rad je zamišljen kao foto/video instalacija, postavljena u galerijski prostor, i opremljena tako da gledaoci različitim tehnološkim i medijskim sredstvima budu izazvani na akciju, čime instalacija dobija i performativni karakter, približavajući se, tako, formatu interaktivne igre. U svom dosadašnjem radu Dragana Rađenović je pokazala posebanstvaralački senzibilitet, i to u nekoliko uporednih ravni – od izbora teme, načina koji je sprovodila umetničko istraživanje, izbora i tretmana medijskih linija, kreativnog odnosa prema prostoru izvođenja i delikatnom pristupu publici, koju vidi kao ravnopravnog učesnika u nastanku umetničkog događaja. Njeno novo delo vidim kao prirodan i vredan nastavak ovakve orijentacije.
Radivoje Dinulović
lvinar dapibus leo.
BIOGRAFIJA
Dragana Rađenović je likovni umetnik i član SULUV-a. Diplomu osnovnih studija stekla je 2014. godine na Akademiji umetnosti u Novom Sadu na Katedri za nove likovne medije. Master studije scenskog dizajna završila je 2016. godine na Fakultetu tehničkih nauka u Novom Sadu. Prvu samostalnu izložbu „Tačka, linija, cvet“ imala je u galeriji „Meandar“ 2017. godine u Apatinu. Učestvovala je na „Noći muzeja“, „Mikser festivalu“ i „Exit festivalu“. Radila je kao deo scenografsko-tehničkog tima za dečiju operu „Čarobna frula“ u režiji Ksenije Krnjanski (2016). Video rad „Stres“ predstavila je 2014. godine na Internacionaloj izložbi portreta u Tuzli. Prezentovala je pisani rad na Internacionalom studentskom likovnom kongresu u Istanbulu (IFASC), 2014. godine. Zbirku poezije „Tamni vilajet“ objavila je 2012. godine u Novom Sadu.
GALERIJA
Fotografije sa otvaranja
SULUV RECENZIJA
Cvet, dokumentacija, predstavljanje
Slike cvetova su stare koliko i civilizacija. U antičkim grčkim mitovima, lepa Helena je bila okićena vencem kosmosa koji je nosila oko vrata i u kosi. U iluminativnim rukopisima, floralna ornamentika se preplitala sa svetim slovima i listićima zlata. U starim botaničkim knjigama, ilustratori su ostavili vrhunac svog umeća. Floralni motivi su obeležili period secesije, najnovije sezonske modne trendove i prirodnjačke muzeje koji baštine fosilne nalaze. Uprkos tome, cveće danas egzistira u najvećem procentu kroz kultivisanje. Selektovane i unapređene biljne vrste se odgajaju isključivo zbog svog lepog cveta, dok one manje primetne, sa sićušnim cvetovima koji nisu dovoljno živopisni ili mirisni, gube prostor za opstanak jer ne postoji interesovanje za njih. Kao i u slučaju, recimo, pasa, cveće sve direktnije zavisi od čoveka i njegove želje da ga gaji. Sa nestankom prirodnih staništa, poljsko i planinsko cveće gubi bitku za opstanak.
Upravo ovakvo cveće je u fokusu izložbe Tačka, linija, cvet Dragane Rađenović. Iako kroz foto-video instalaciju nije moguće odrediti koje su vrste bilja i cveća u pitanju, očigledno je da su to cvetovi koji nemaju luksuznu formu i boju kao ruže ili karanfili. Rađenović odabira divlje, poljsko cveće koje možemo naći u svojoj bližoj okolini, ali ga retko primećujemo. Prilazi mu gotovo naučno, osvetljavajući ga kao da je pod mikroskopom, potom publici predstavlja rezultat svoje dokumentacije u minimalističkom i estetski pročišćenom stilu. Svaka fotografija sadrži tačku – svetlosni otvor u crnoj pozadini, liniju – dršku biljke na kojoj počiva cvet, te sam cvet koji je u centru fotografije naspram osvetljenja. Stavljajući konceptualno likovne elemente (tačku, liniju) u prvi plan, Rađenović nagoveštava da se umetnički od tačaka i linije može stvoriti cvet. No, njena poruka ide dalje od toga.
Linija u njenom radu je ona linija između čoveka i prirode koju je on odavno prekoračio i uništio. Ta linija je pre svega etička. Rađenović na to ukazuje interaktivnim aspektom svoje instalacije, koja omogućava posetiocu da baci svetlo na dokumentovane cvetove. Izložene u mraku, fotografije cvetova bivaju osvetljene kada posmatrač pokretom aktivira senzor. Na taj način se skreće pažnja na samosvest i odgovornost svih nas koji možemo da vidimo nestajanje staništa divljeg cveća, umesto da se okrećemo od njega ili da zatvaramo oči pred problemom. Rađenović ovu ekološku poruku vrlo suptilno provlači kroz svoj rad, ostajući vizuelno na osnovnim (apstraktim) elementima – tački, liniji i cvetu. Na taj način je posetilac prvo u dodiru sa minimalističkom interaktivnom multimedijalnom instalacijom, a poruku shvati tek kada se udalji od rada. Korišćenjem novih medija i uvođenjem inžinjerskog mehanizma sa osvetljenjem koje se aktivira pokretom, Rađenović je prikazala cvet, jedan od najstarijih i najprikazivanijih motiva u civilizaciji. Takođe je ukazala na opasnost koja mu preti od naše civilizacije koja ni običan cvet ne gleda direktno, u staništu koje deli sa njim, nego kroz fotografije, video dokumentacije i interaktivne instalacije.
Sonja Jankov